غدير خم و سقيفه بنى ساعده
(مشابهات، مفروضات و استنادات)

چكيده

پژوهش حاضر درصدد بررسى اين پرسش مهم است كه آيا در ماجراى سقيفه كه دوباره يا كمى بيشتر پس از واقعه غدير رخ داد و گروه هاى رقيب درباره جانشينى رسول خدا(صلى الله عليه وآله) گفت و گو كردند، به حديث غدير استناد شد يا خير؟ پس از تبيين اجمالى اين دو حادثه تأثيرگذار در تاريخ اسلام و بيان مشابهت ها و تفاوت هاى آن دو، به منظور نزديك شدن به هدف پژوهش، گزينه هاى متصوّر درباره رخداد يا عدم رخداد واقعه غدير و نيز فرض هاى عدم استناد به غدير در سقيفه، مطرح و تجزيه و تحليل خواهد شد. هم چنين در اين مقاله، در مورد استنادات شيعه مبنى بر رخداد واقعه غدير و نيز تبيين شيعى جانشينى پيامبر(صلى الله عليه وآله) بحث شده است.

عقیده اهل سنت در مورد امامت و نبوت و پاسخ آن

عزیزان اهل سنت می گویند:

بحث امامت و وصایت ، هيچ سند درستي، نه در کتاب خدا و نه در سنت رسول الله ندارد وتراوش فکر عبدالله ابن سبا است :

اما اين نگرش به امامت که به نظر شیعه، تِلو نبوت است و بلکه بالاتر از نبوت است، در ميان اماميه اثني عشريه، هيچ سند درستي، نه در کتاب خدا و نه در سنت رسول الله ندارد.

اهل تسنن معتقدند حادثه غدير خم به خاطر دلجويي پيامبر(ص) از علي(ع) بوده است و اگر پيام اين قدر مهم بوده، چرا در عرفات که همه جمع هستند مطرح نشده ودر سه راهي غدير که مسلمانان از هم جدا مي شوند اين اتفاق مي افتد ، آيا اين قضيه صحت دارد؟

 این سوال از چند سوال مجزا تشکیل شده است که هر کدام نیاز به پاسخ مخصوص به خود را دارد ؛ لذا ما پاسخ هر بخش را جداگانه  تقدیم می کنیم :

آیا اهل سنت حدیث - من کنت مولاه فهذا علی مولاه - رو قبول دارند؟ اگر قبول دارند چرا با خلافت حضرت علی مخالفت کردند؟

در رابطه با نظر اهل سنت نسبت به واقعه غدیر،نظر شما را به مطالب زیر جلب می کنم:

تمام مسلمانان رخداد عظیم غدیرخم را كه در آخرین سفر حج رسول الله(ص) اتفاق افتاد را قبول داشته  و می‏گویند در سال دهم هجری در روز هیجدهم ذی‏حجه در محل غدیرخم در منزلگاهی به نام جحفه - محل انشعاب خطوط كاروان‏ها به مدینه و مصر و شام و مكه - كه حجّاج از آن جا از یكدیگر جدا شده هر كدام به شهر و دیار خود باز می‏گشتند

غدیر از نگاه استاد مطهری 

 

عيد غدير از نظر استاد شهيد مرتضي مطهري 

بهترین تعبیر درباره استاد شهید مطهرى ، كلام امام خمینى - رضوان الله علیه - است: « شهید بزرگوار و متفكر و فیلسوف و فقیه عالی مقام مرحوم آقاى حاج شیخ مرتضى مطهرى - قدس سره - ... كه در اسلام ‏شناسى و فنون مختلفه اسلام و قرآن كریم كم نظیر بود ...

جنایات و خیانتها

تحریف و وارونه نشان دادن حقایق، و سرپوش گذاردن بر روی واقعیات، مصداق روشن خیانت و جنایت است.در طول تاریخ، گروهی از نویسندگان متعصب این راه را پیموده و آثار و نگاشته‏ های علمی خود را با یک رشته تحریفات، از ارزش انداخته ‏اند.ولی گذشت زمان و تکامل علم، مشت آنها را باز نموده و عده ‏ای را بر آن داشته است که با نیش قلم پرده ‏ها را بالا زنند و حقایق را از لابلای پرده‏ ها بیرون آرند.اینک نمونه ‏ای از این نوع خیانت:

1 ـ محمد بن جریر طبری، متوفای سال 310،

در تاریخ خود جریان دعوت خویشاوندان را به طور مبسوط نگاشته است به گونه ‏ای که از نظر خوانندگان گذشت، ولی در تفسیر خود، (1) وقتی به تفسیر آیه: و أنذر عشیرتک الأقربین: (خویشاوندان نزدیک خود را بترسان) می‏رسد، آنچه را در تاریخ نوشته با متن و سند در همانجا قید می‏کند ولی هنگامی که به جمله:

آیا وجود قانون آزادیهای ما را سلب می کند؟ آیا انسان با قبول ولایت ولی الله محدود می شود؟

پاسخ

        در اینکه وجود قانون یک سری آزادیهای ما را سلب می کند شکی وجود ندارد. به عنوان مثال رجوع کنیم به قوانین رانندگی در سطح شهر وجود چراغ قرمز مسلماً آزادی ما را در گذشتن از خیابان از ما سلب می کند و این اجازه را به ما نمی دهد که ما به دلخواه و همانطور که دوست داریم بدون هیچ مانعی از خیابان بگذریم. این مسأله در مورد تمام قوانینی گه برای ما در نظر گرفته شده صدق می کند. ولی اگر بخواهیم منصفانه عمل کنیم باید این مسأله را نیز در نظر بگیریم که اگر این قوانین و محدودیتها وجود نداشته باشد چه اتفاقی می افتد؟

آیا ما قدرت انتخاب امام را داریم ؟

  در انتخاب ولی و سرپرست، خدا و پیامبر سزاوارترند یا مردم؟

نشان ولایت و جریان خاتم بخشی

آیه ای که نازل شد، آیه ولایت بود و خبر مهم، اعلام ولایت و جانشینی امیرمؤمنان علیه السلام بود، که پیامبر صلی الله علیه و آله از سوی پروردگار، از این واقعیت خبر داد و پرده برداشت.

تبيين نظام سياسى اسلام در غدير

.تعيين جانشينى براى رهبرى امت اسلامى از مهمترين و عمده ‏ترين مسايلى بود كه پيامبر اكرم در آخرين سال حيات، هنگام بازگشت از حجة‏الوداع، به همراهان خويش ابلاغ كرد.

غدیر سرخ

«فَلَعَنَ اللَّهُ أُمَّةً أَسَّسَتْ أَسَاسَ الظُّلْمِ وَ الْجَوْرِ عَلَيْكُمْ أَهْلَ الْبَيْتِ وَ لَعَنَ اللَّهُ أُمَّةً دَفَعَتْكُمْ عَنْ مَقَامِكُمْ وَ أَزَالَتْكُمْ عَنْ مَرَاتِبِكُمُ الَّتِي رَتَّبَكُمُ اللَّهُ فِيهَا وَ لَعَنَ اللَّهُ أُمَّةً قَتَلَتْكُم...»

«و خدا لعنت كند بر امتي كه شما را از مقام و مرتبه خود منع كردند و رتبه اي كه خدا مخصوص شما گردانيده بود از شما گرفتند و خدا لعنت كند امتي كه شما را مقتول ساخت...»

جواب به یک دکتر وهابی

پاسخ علمی آیت اللّه سبحانی به ادعای گستاخانه دکتر سلمان العوده

دکتر سلمان العوده در مقاله‌ای که به بهانه عید سعید فطر در روزنامه الجزیره منتشر کرد‚ در تعرضی به عید سعید غدیر‚ این عید بزرگ الهی را‚ هم‌‌ردیف اعیاد دیگرمذاهب و ادیان در زمره عید کافران معرفی نمود‚

عيد بني‌اسرائيل و مسلمانان

روزهاى سرنوشت‏ ساز ملى و عيدهاى شادى ‏بخش و نشاط آفرين دينى در نظرگاه جامعه‏  ها و تمدن‏هاى زنده و آگاه، هر كدام داراى شكوه و اهميت و ارزش ويژه ‏اى است و مردم خردمند و خردورز و آگاه به تناسب نقش هر يك از اين روزهاى تاريخى در نجات و رستگارى و آزادى و رشد معنوى و اجتماعى آن جامعه و مردم، از ديرباز بر اساس راه و رسم مذهبى و ملى، مردمى و يا منطقه‏  اى بدان روزها و عيدها بها مى‏ دهند و فرا رسيدن آن‏ها را گرامى مى‏  دارند و روز شكوه بار«غدير»و يا عيد غدير از ديرباز در نظر خدا و پيامبرش و نيز خاندان وحى و رسالت و توحيدگرايان و مسلمانان از ارزش و اهميت وصف ناپذيرى بهره  ‏ور بوده و هماره به آن سخت بها مى‏ دهند و آن را برترين و پر شكوه‏ترين عيد مذهبى و دينى مى  ‏نگرند.

سلام بر وارث غدیر

بوی خوش بهشت از کنار آن آبگیر، یعنی غدیر عرشیان و بهشتیان، جان ها را می نوازد این چه بوی خوشی است که حتی پس از عبور صدها سال هنوز فضای جان مشتاقان را می نوازد.

غدیر خم در مُسند أحمد بن حنبل

غدیر خم در مسند أحمد بن حنبل، کوششی است در جهت ارائه‌ی راهکاری برای تفاهم  و همدلی و هم‌اندیشی در میان مسلمانان  بر مبنای واقعه‌ی تاریخی غدیر.

به این منظور احادیث یکی از شاخص‌ترین و معتبرترین کتب در نزد اهل سنت – کتاب مسند أحمد بن حنبل که حداقل در دوازده حدیث به واقعه‌ی غدیر خم اشاره نموده است - در مقابل دیدگان اهل بصیرت قرار می گیرد تا حقایق ذیل مشخص گردد:

  غدیر در دعاها و زیارات                                                                                                        

آرزوى هر شیعه است كه اى كاش زمان، به عقب برمى‏گشت و در غدیر حاضر بود و با مولایش دست بیعت مى‏داد و به آن حضرت تبریك مى‏گفت. اى كاش امیرالمؤمنین (علیه السلام) اكنون زنده بود، و هر ساله در روز غدیر به حضورش شرفیاب مى‏شدیم و با او تجدید بیعت مى ‏كردیم و بار دیگر به او تهنیت مى ‏گفتیم.

ابتدای کربلا غدیر بود

شاعران معاصر نیز همانند گذشتگان فعالیت چشمگیری در این حوزه داشته واشعار ماندگاری از خود به جای گذاشته اند. شاعران پیشکسوت و جوانی که هرکدام به نوبه خود در وصف غدیر و ستایش و مدح امیرالمۆمنین علی (ع) قلم زده اند. غلامرضا سازگار شاعر شناخته شده در حوزه شعر آیینی و هیئات مذهبی از جمله شاعرانی است که تلاشی در منظوم ساختن واقعه غدیر داشته است.

ایشان در شعر خود داستان غدیر را به صورت کامل با زبانی ساده و روان بیان می کند و حتی جزئیات این حادثه را نیز به زبان شعر در آورده است.شاعران دیگری نیز در پرداخت به غدیر با زبان شعر قدم هایی برداشته اند؛همچون حبیب الله چایچیان، سید رضا موید و... .

پيامک تبريک عيد غدير

1- غدير روز اثبات امامت ائمه طاهرين (عليهم السلام) بر شيعيان حضرت مهدي مبارک باد.

2- امروز تنها وارث غدير حضرت مهدي (عليه السلام) است. خدايا لذت ديدارش را بر ما ارزاني دار.

3- به نظر شما چه ارتباطي بين غدير و امام زمان ما وجود دارد؟

پاسداری از حریم غدیر

اين جمله معروف كه «پیام غدیر را حاضران به غایبان و پدران به فرزندان تا روز قیامت برسانند» از فرازهای همین خطبه است. این فرمان جهانی و امر ابدی پیامبر(ص) به همه نسل‌های انسان به ويژه مسلمانان است که در راه انتشار و اطلاع‌رسانی غدیر در هر شرایطی و با هر امکاناتی از هیچ تلاشی فرو گذار نکنند.

 گزارشی از غدیر

پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله بعد از هجرت، سه بار به مکه سفر کردند...

پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله بعد از هجرت، سه بار به مکه سفر کردند. بار اول در سال هشتم پس از صلح حدیبیه به عنوان «عمره» وارد مکه شدند و طبق قراردادی که با مشرکین بسته بودند فورا بازگشتند.

ریشه‏ کن شدن مظلومیت غدیر در عصر ظهور 

امامت بزرگ‏ترین فریضه عصر ظهور
چیست آن فرائض که در زمان حجه بن الحسن‏ علیه السلام تجدید مى ‏شود؟ آیا نماز و روزه و حج و جهاد است؟ گرچه با این کلام مى ‏توان تمام اینها را از مصادیق فرائض الهى محسوب کرد، ولى اساس آن فرائض چیزى جز امامت نیست؛ همان فریضه‏اى که در موردش خداوند متعال به پیامبر مى‏فرماید:

«یا اَیُّهَا الرَّسولُ بَلِّغ ما اُنزِلَ اِلَیکَ مِن رَبِّکَ وَ اِن لَم تَفعَل فَما بَلَّغتَ رِسالَتَهُ»(۵۱۱): «اى پیامبر، آنچه را که از سوى پروردگارت بر تو نازل شده به مردم ابلاغ کن، که اگر چنین نکنى رسالت الهى را به انجام نرسانده ‏اى».

تفسیر خطبه غدیر

حمد و ثناي اللهي

حمد و سپاس خدايی را كه در يگانگي خود بلند مرتبه، و در تنهايي و فرد بودنش نزديك است. در قدرت و سلطه خود با جلالت و در اركان خود عظيم است.

خلفا و امیران پس از رسول الله چه کسانی هستند؟

روايات مبني بر ولادت امير مؤمنان علی (علیه السلام) در 13 ر جب در كعبه (درکتب اهل سنت)

ولادت امير مؤمنان عليه السلام در كعبه از ديدگاه شيعيان قطعي و متواتر است ، و اين كه كسي غير از آن حضرت در داخل خانه كعبه به دنيا نيامده نيز اجماعي است .

شيخ مفيد رضوان الله تعالي عليه در اين باره مي‌نويسد :

ده فضیلت امیرالمومنین با سند صحیح

به لطف خداوند متعال سی روز توانستیم روزانه یک فضیلت از دریای فضائل امیرالمومنین را بیان کنیم. در این مطلب ده فضیلت از فضائل حضرت ارائه می شود تا به راحتی در دسترس شما مخاطب گرامی قرار گیرد

فضیلت اول:

رسول الله امیرالمومنین را امیر افراد مومن و پاک سرشت معرفی کردند ایشان فرمودند کسی که علی را یاری کند یاری می شود و کسی که او را ضایع کند ضایع خواهد شد

• عامل به فرمان خود

رهبر و پیشوا الگو است، رفتار و حرف و عملش حجت است. اگر هم امر و نهی می‌کند خودش اولین کسی است که به آن عمل می‌کند.

امیرالمومنین ابوتراب ‏علیه السلاممی‌فرمایند:

• ستون های زمین

این قانون طبیعت است؛ هیچ خانه‌ای بدون ستون و پایه استوار نخواهد ماند.

زندگی ما مانند طبیعت است و برنامه‌ی زندگی، همان شریعت خداوند است. اگر می‌خواهیم زندگی‌امان استوار باشد و سعادتمند شویم، باید به ریسمان الهی چنگ زنیم.

امام صادق علیه السلام می‌فرمایند:

• ناظر و شاهد

پدرمان بر اعمالمان ناظر و شاهد است،

روزی که او را خواهیم دید چه جوابی برای کارهایمان خواهیم داشت؟!

امام رضا علیه‌السلامبه عبد اللَّه بن اَبان زَیات می‌فرمایند:

« آیا کتاب خداوند عزوجل را نخوانده‌‏ای:

• مطیع پیامبر

کلمات و واژه‌ها عاجزند!

آخر چگونه می‌توان درک کرد؟!

لعنت بر کسانی که حق را ضایع کردند؛

امیرالمومنینیکه تمام زندگی‌اش اطاعت از پیامبر اکرم صلی‌الله علیه و آلهبود را، با کسانی مقایسه کردند که تمام زندگی‌اشان فرار از جهاد در راه خدا بود.

• راه مستقیم

از امام کاظم عليه السلامدر مورد این آیه پرسیده شد:

«أَفَمَن يَمْشِی مُکِبًّا عَلَی وَجْهِهِ‏ أَهْدَی أَمَّن یمْشِی سَوِیا عَلَی صِرَاطٍ مُّسْتَقِیمٍ؛ ^[1]

پس آیا آن کس که نگونسار، راه می‏‌پیماید، هدایت‌‏یافته ‏تر است یا آن کس که ایستاده بر راه راست می‌‏رود؟»

حضرت فرمودند:

نظر دانشمندان غیر مسلمان درباره امیرالمومنین

جورج جرداق مسيحي درباره اين بزرگ مرد آقا اميرالمؤمنين علي (ع) مي گويد:
در پيشگاه حقيقت و تاريخ برابر است چه اين بزرگ مرد را بشناسي و چه نشناسي زيرا حقيقت و تاريخ گواهي مي دهند که او عنصر بي پايان فضيلت، شهيد و سالار شهيدان نداي عدالت انساني و شخصيت جاودانه شرق است.
اي جهان چه مي شد اگر همه نيروهايت را درهم مي فشردي و در هر روزگاري شخصيتي مانند (آقا) علي (ع) با آن عقل و قلب و زبان و شمشير نمودار مي کردي اسلام علي (ع) مانند اسلام ساير مسلمانان در شرايط خاصي نبود، اسلام او از نهاد قلبش مانند جريان آب از سرچشمه جوشش داشت، نيايش هر يک از مسلمانان آن روز در آغاز براي بت هاي قريش بود اما نخستين نيايش علي (ع) در برابر خداي محمد(ص) برگزار شد آري اين است اسلام مردي که آنچنان خواسته شده تا در عشق به نيکي و ياري پيامبر رشد کند و رهبر عدالت خواهان و ناخداي کشتي در اعماق طوفانهاي سهمگين و امواج فتنه گردد.

شاگرد پیامبر

امیرالمومنین علیه‌السلام، آموخته‌ی مکتب وحی است. شاگرد بی‌واسطه‌ی پیامبر اکرم  صلی الله علیه و آله.

امام جواد علیه السلاممی‌فرمایند:

• برادر، ولی، وصی، ...

آن را که یاری‌اش کرده یاری کن

و آن را که تنهایش گذاشته تنها بگذار.

امام عسکري عليه‌السلام، در سلام بر امیرالمومنین عليه‌السلام می‌فرمایند:

• در حق علی

موضوع: ارتباط با پیامبر

همه ایستاده‌اند و منتظر، منتظرند که بشنوند، بشنوند که این چه پیام بزرگی است که به خاطرش باید در این صحرا جمع شوند. اما آیا طاقت شنیدن دارند؟! آیا زیر بار می‌روند و آزاری نمی‌رسانند؟!

• • دلنوشته و حماسی

  • 

    اگر غدیر بودم!

 کاش بودم و پیمان می بستم و برسر پیمان باقی می ماندم.کاش پیمان نمی شکستند. کاش با امامشان می ماندند.

• دلنوشته و حماسی

  • ای غدیر!

ای غدیر!تو برکة آرمیده در دل صحرا؛ اما جاری تا عمق تاریخی؛

تو چشمة؛جوشان عشق و ایمانی؛تو پیام آور آزادی انسانی.

ای غدیر!تو برکه ای از نور؛طنینِ آواز حقیقت؛بر آمده از نایِ سبزه زارانِ حیاتی.